Μέσα σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον παγκοσμίως τα τελευταία χρόνια, λόγω της πανδημίας αρχικά και του πολέμου στην Ουκρανία στη συνέχεια, η εργασία ήταν από τους πρώτους τομείς που «βίωσαν» αλλαγές. Οι εργαζόμενοι χρειάστηκε να προσαρμοστούν «βίαια» τις περισσότερες φορές, καθώς δεν υπήρξε κανενός είδους προειδοποίηση ή προετοιμασία σχετικά με την ανάγκη για τις ριζικές αλλαγές που έγιναν. Οι κρίσεις που προέκυψαν μας υπενθύμισαν ότι οι άνθρωποι είναι ευάλωτοι και έδειξαν ότι πλέον πρέπει να υπάρχει διάθεση για προσαρμοστικότητα. Ο οδηγός Στο πλαίσιο αυτό, το Εργαστήριο Συμβουλευτικής Επιστήμης και Επαγγελματικής Σταδιοδρομίας του Πανεπιστημίου Αθηνών δημιούργησε έναν νέο οδηγό με τίτλο: «Επαγγελματικός Προσανατολισμός & Διαχείριση Κρίσεων» με στόχο να δώσει χρήσιμες οδηγίες σε εργαζόμενους, σε νέους που πρόκειται να εισέλθουν στην αγορά εργασίας αλλά και σε συμβούλους Σταδιοδρομίας σχετικά με το πώς να αντιμετωπίσουν τις κρίσεις αυτές. Ο οδηγός έχει αναδημοσιευτεί στις ακόλουθες ιστοσελίδες
Στο εύρος των δεξιοτήτων που είναι απαραίτητες αναφέρεται μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και η Κατερίνα Αργυροπούλου που είναι Επίκουρη Καθηγήτρια Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Λήψης Επαγγελματικών Αποφάσεων στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της Φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ.
«Στις δεξιότητες αυτές περιλαμβάνονται ένα εύρος στοιχείων προσωπικότητας, συμπεριφορών και δεξιοτήτων που ενισχύουν την αλληλεπίδρασή του ατόμου με το εργασιακό και κοινωνικό περιβάλλον ή συνδέονται με τη συμμετοχή του στην αγορά εργασίας, όπως η αίσθηση χρονικής προοπτικής και ο οραματισμός για το μέλλον, η επαγγελματική προσαρμοστικότητα, η ψυχική και επαγγελματική ανθεκτικότητα, η προσχεδιασμένη τυχαιότητα, η δημιουργικότητα, η συναισθηματική νοημοσύνη, η επίλυση προβλημάτων, η διαχείριση της λήψης αποφάσεων, το ψυχικό σθένος, η αναστοχαστικότητα, η ελπίδα, η σωστή διαχείριση του χρόνου, ο δυναμισμός και η θετική αντιμετώπιση των προκλήσεων, η διεκδικητικότητα, η δικτύωση, η διάθεση για καινοτομία, η κοινωνική δικαιοσύνη και η ενδυνάμωση της κοινωνικής συνοχής. Οι δεξιότητες αυτές σηματοδοτούν τη συνδιαλλαγή μεταξύ της εσωτερικής-ψυχολογικής πλευράς και της εξωτερικής-κοινωνικής πλευράς του ατόμου, στη δόμηση και την εξέλιξη της σταδιοδρομίας του ενώ το άτομο καλείται να τις αναπτύξει, προκειμένου να προσαρμόσει τη συμπεριφορά του για να ανταποκριθεί στις ανάγκες που διαμορφώνονται στην αγορά εργασίας, ώστε να είναι ανταγωνιστικό. Συνεπώς, οι υπάρχουσες δεξιότητες επιτακτική ανάγκη είναι να εξελίσσονται διαρκώς και αυτές που δεν υπάρχουν να αναπτύσσονται. Καθώς ο κόσμος της αγοράς εργασίας γίνεται ολοένα και πιο σύνθετος, αναμένεται από τους εργαζόμενους να αναλάβουν όλο και περισσότερο την ευθύνη ανάπτυξης των δεξιοτήτων τους». Η κ. Αργυροπούλου εξηγεί ακόμα ποιοι εργαζόμενοι θεωρούνται ευπροσάρμοστοι: «Όταν γίνονται μεταβάσεις στο επαγγελματικό πεδίο, ως ευπροσάρμοστα επαγγελματικά άτομα νοούνται αυτά που: ενδιαφέρονται για το μέλλον της επαγγελματικής τους ζωής, ελέγχουν την προσπάθειά τους να προετοιμαστούν για το μέλλον του επαγγέλματός τους, επιδεικνύουν περιέργεια εξετάζοντας τις δυνατότητές τους και τις αναζητήσεις τους για την επαγγελματική τους εξέλιξη και, ενισχύουν την αυτοπεποίθησή τους για την επιδίωξη των προσδοκιών τους». Όπως κάθε προσαρμογή σε μια νέα πραγματικότητα ανεξάρτητα από την ηλικία του καθένα, και αυτή δεν έρχεται χωρίς να επιβαρύνει την ψυχολογία του εργαζόμενου. «Οι νέες απαιτήσεις μπορούν να λειτουργήσουν ως μία πρόκληση για τους εργαζομένους και όντως να δημιουργήσουν στρες ή το λεγόμενο σύνδρομο της χρόνιας κόπωσης. Πολύ συχνό είναι το φαινόμενο, όπου εργαζόμενοι παρουσιάζουν το σύνδρομο της επαγγελματικής εξουθένωσης και οδηγούνται ακόμη και στη νοσηλεία για την αντιμετώπισή του. Εδώ χρειάζεται να αναφερθούμε και σε ένα άλλο πολύ σημαντικό θέμα αυτό της προσπάθειας για διατήρηση μίας ισορροπίας ανάμεσα στην προσωπική και επαγγελματική ζωή, ισορροπία που φάνηκε να διαταράσσεται στο πλαίσιο της τηλεργασίας κατά την περίοδο του εγκλεισμού», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο Αριστείδης Λορέντζος που είναι ψυχολόγος ειδικευμένος στη Συμβουλευτική και τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό και προσθέτει: «Όλες αυτές οι συνθήκες μπορεί να λειτουργήσουν ως ένα "σοκ" στη σταδιοδρομία κάποιου καθώς έρχεται αντιμέτωπος με απροσδόκητα γεγονότα (πχ απόλυση). Η ύπαρξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων που ενδέχεται να συντελέσουν στη διεύρυνση των επαγγελματικών επιλογών ώστε το άτομο να έχει περισσότερες ευκαιρίες επανεισδοχής στην αγορά εργασίας είναι αρκετά σημαντική. Τέλος, χρειάζεται να ληφθεί μέριμνα σε κοινοτικό αλλά και κρατικό επίπεδο ακριβώς για να καταστεί πιο υποστηρικτικό το πλαίσιο της μετάβασης». Όλο το άρθρο εδώ: www.amna.gr/mobile/articleen/570484/Poies-dexiotites-tha-kaleitai-na-echei-o-ergazomenos-tou-mellontos- Της Δανάης Μαραγκουδάκη
Καμία επιστροφή στο γραφείο, καμία όρεξη για επαναφορά στην "κανονικότητα”, μόνο μια σκέψη για δραστική αλλαγή σε εργασία και ζωή. Λίγο περιπέτεια, λίγο ανάγκη, ολοένα και περισσότεροι νέοι επιλέγουν έναν τρόπο ζωής που να τους γεμίζει αφήνοντας πίσω την "πεπατημένη” και ενδεχομένως μια δουλειά που να προσφέρει σιγουριά κι ασφάλεια σε μια εποχή που αν μη τι άλλο μπορεί να χαρακτηριστεί ως αβέβαιη. Η 40χρονη Αγγελική δούλευε 6 χρόνια σε μεγάλη διαφημιστική και είχε ανελιχθεί επαγγελματικά. Μιλώντας στο Capital.gr είπε: "Παραιτήθηκα χωρίς να έχω βρει το επόμενο βήμα, ακόμα το σκέφτομαι, έχω κάποια πράγματα στο μυαλό μου, αλλά σίγουρα δεν με αφορά να γυρίσω στη διαφήμιση. Εάν με δεις να επιστρέφω στη διαφήμιση, σημαίνει ότι κάτι από αυτά που σχεδίαζα, δεν πήγε καλά. Ο λόγος που παραιτήθηκα είναι γιατί παρά την προαγωγή που πήρα, γινόμουν πολύ εύκολα δέκτης κακής συμπεριφοράς και δεν ήθελα άλλο να το υφίσταμαι. YOLO”. Ο Αντρέας, 44χρονών, μάς είπε πως μετά από χρόνια εργασίας στις τράπεζες και μετά σε χρηματιστηριακές εξακολουθούσε να σκέφτεται ότι αυτό που του αρέσει είναι η μαγειρική. "Είχα σκεφτεί πρώτη φορά τη μαγειρική όταν είχα ήδη ξεκινήσει σε τράπεζα και μετά ξανά από χρόνια. Λόγω της πανδημίας εργαζόμουν από το σπίτι και είχα τον χρόνο να εξασκώ αυτό που μου άρεσε στην κουζίνα. Αποφάσισα να δοκιμάσω την τύχη μου πρώτα σε ένα μαγαζί αμισθί. Στη συνέχεια παράλληλα με τη χρηματιστηριακή - από την οποία σιγά σιγά θέλω να απεμπλακώ - άρχισα πριν κάποιους μήνες να δουλεύω σε κουζίνα. Μου αρέσει πολύ. Όταν μπαίνω σε μια κουζίνα περνάνε οι ώρες και ούτε που το καταλαβαίνω. Είναι κάτι που για μένα έχει νόημα”. Οι περιορισμοί των lockdown, οι συνθήκες που άλλαξαν ριζικά τις ζωές των ανθρώπων ανά την υφήλιο είχαν - εκτός από καταλυτικές επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων που επλήγησαν από τον ιό - και σημαντικές επιπτώσεις στη ζωή και στην εργασία, πλήττοντας τη σωματική και την ψυχική ευημερία. You only live onceΚάτι παράξενο λοιπόν συμβαίνει κυρίως στους εξαντλημένους millennials, οι οποίοι μετά από έναν χρόνο πάνω από τους υπολογιστές και τις εναλλαγές παραθύρων εφαρμογών όπως το Zoom και το Skype νιώθουν πιο έντονα την ανάγκη να τα αλλάξουν όλα και να ψάξουν για κάποιο νόημα στη ζωή. Οι New York Times έδωσαν όνομα σ’ αυτή την τάση: "YOLO economy”, από το "you only live once”, δηλαδή "ζεις μόνο μια φορά”. Σε έρευνά της με τίτλο "Η Ταυτότητα της Νέας Γενιάς" η Κάπα Research επιχείρησε να αναδείξει τις τάσεις που υποβόσκουν στα νεανικά στρώματα της κοινωνίας και συγκεκριμένα στη γενιά των millennials ή γενιά Υ (25-39) και τη νεότερη γενιά Ζ (17-24). Η έρευνα που παρουσιάστηκε τον Μάιο του 2021 κατέγραψε τους παράγοντες που επηρέασαν και σημάδεψαν τη διαμόρφωση της γενιάς αυτής. Μετά από δύο κρίσεις, την πρώτη της δεκαετίας του 2010 και αμέσως μετά η τωρινή λόγω της πανδημίας Covid-19, τους σημάδεψαν περισσότερο από τις άλλες γενιές και βιώνουν μεγαλύτερο αδιέξοδο σε σύγκριση με την ασφάλεια που είχαν οι γονείς τους. Οι νέοι αυτοί Αισθάνονται κούραση (37%), απογοήτευση (33%) και δυσπιστία (12%), ενώ παράλληλα έχουν απέναντί τους χαμηλότερες αποδοχές. Το 2010 η πλειονότητα των νέων (69%) ανέμενε αποδοχές άνω των 1.500 ευρώ, ενώ σήμερα το 53% θα ήταν ικανοποιημένο με αποδοχές έως 1.500 ευρώ. Τι είναι το "σοκ σταδιοδρομίας”;Το Capital.gr επικοινώνησε με την Κατερίνα Αργυροπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Λήψης Επαγγελματικών Αποφάσεων στο Παιδαγωγικό του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και με τον Αριστείδη Λορέντζο, ψυχολόγο και Σύμβουλο Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Σταδιοδρομίας, σχετικά με τις επιπτώσεις της πανδημίας στην εργασία. Όπως τόνισαν, "αναμφίβολα η συνθήκη της πανδημίας COVID-19 έχει προκαλέσει ριζικές μεταβολές και στην απασχόληση, συνιστώντας ένα "σοκ" στη σταδιοδρομία ("career shock”)”. Ουσιαστικά, ένα τέτοιο σοκ μπορεί να ωθήσει το άτομο να αναθεωρήσει την επαγγελματική του αυτό-αντίληψη και να επαναξιολογήσει την πορεία της σταδιοδρομίας του. "Τα σοκ αυτά επηρεάζουν την επαγγελματική συμπεριφορά και την ανάπτυξη ψυχοκοινωνικών δυνάμεων και κυρίως α) την περιέργεια ("διερευνώ νέες μαθησιακές ευκαιρίες"), β) την επιμονή ("καταβάλλω κάθε προσπάθεια, παρά τα όποια εμπόδια"), γ) την ευελιξία ("αλλάζω στάσεις και καταστάσεις"), δ) την αισιοδοξία ("θεωρώ τις νέες ευκαιρίες ως εφικτές και επιτεύξιμες") και ε) την ανάληψη ρίσκου ("αναλαμβάνω δράση ενόψει αβέβαιων αποτελεσμάτων")”, ανέφεραν οι Κ. Αργυροπούλου και Α. Λορέντζος. Ολόκληρη η δημοσίευση εδώ: www.capital.gr/epikairotita/3558684/to-yolo-economy-irthe-kai-stin-ellada |